Zapraszamy na inaugurację Festiwalu Literatury – Atlantyda Północy, która odbędzie się już w najbliższy wtorek, 18 czerwca o godz. 17.00 w Domu Mendelsohna (ul. Zyndrama z Maszkowic 2).
Na otwarcie III edycji proponujemy dyskusję „Rodzinna Europa Czesława Miłosza – Atlantyda Północy Borussii”, a rozmawiać będą Krzysztof Czyżewski oraz Kazimierz Brakoniecki.
Czesław Miłosz (30.06.1911-14.08.2004) to jeden z największych polskich poetów, prozaik, eseista, tłumacz, laureat Nagrody Nobla z 1980 r. W sierpniu tego roku przypada 20. rocznica jego śmierci. Jego idee opisane w eseju „Rodzinna Europa” stały się inspiracją dla twórczych poszukiwań, obywatelskiego myślenia i działania w duchu dialogu i porozumienia z sąsiadami – m.in. w Sejnach na pograniczu polsko-litewskim oraz w kręgu olsztyńskiej „Borussii”. Do rozmowy o dorobku poety pogranicza zaprosiliśmy Krzysztofa Czyżewskiego, współtwórcę Fundacji „Pogranicze” z Sejn oraz Kazimierza Brakonieckiego, współzałożyciela olsztyńskiej „Borussii”, twórcę idei „Atlantydy Północy”.
Jak odczytujemy dziś Miłosza? Na ile w świetle globalizacji i migracji ostatnich dekad i najnowszych bolesnych doświadczeń wojny na naszym kontynencie idee życia razem i budowania mostów w Polsce i w Europie pozostają aktualne?
Kazimierz Brakoniecki o „Rodzinnej Europie” Czesława Miłosza:
Pod koniec czerwca 1976 roku na polonistyce Uniwersytetu Warszawskiego obroniłem pracę magisterską o poezji Czesława Miłosza, co wówczas nie było to takie oczywiste: Miłosz oficjalnie był pisarzem zakazanym, a jego książki znali nieliczni zainteresowani. Dzięki otrzymanej zgodzie na pisanie pracy dyplomowej o przyszłym laureacie Nagrody Nobla dostałem też zgodę na zapoznanie się z całą dotychczasową, w tym więc i emigracyjną, twórczością mojego, co tu ukrywać, idola literackiego. Lekturę jego dzieł kontynuowałem także i później, a „Rodzinna Europa” (to tytuł książki oraz koncepcja ideowa) zainteresowała mnie szczególnie, kiedy okazało się, że powrót na Warmię i Mazury, pierwsze próby refleksji tożsamościowej (rodzinnej, regionalnej, ojczystej, europejskiej) zbiegły się z odradzaniem wolności politycznej w naszej Europie Środkowo-Wschodniej. Projekt „Atlantyda Północy” połączony z koncepcją „Borussii”, krainy od dolnej Wisły do Niemna, to przecież też rodzaj odzyskiwania głębszego rozumienia i zakorzenienia w procesie historycznym – w warstwie geograficznej, w biografiach minionych i obecnych pokoleń mieszkańców – ziem zwanych obecnie Powiślem, Warmią, Mazurami (i dalej). Ten wielokulturowy region Atlantydy Północy-Borussii dołączyć można do tej (leżącej bardziej na wschód) miłoszowskiej Rodzinnej Europy, realnej i mitycznej, osobistej i zbiorowej, której ideową istotą stała się i nasza pokoleniowa, regionalna, obywatelska próba samookreślenia się wobec konkretnych miejsc i zjawisk, a nawet sił nadrzędnych (obiektywnych, przypadkowych?) w celu uzyskania podmiotowej sprawczości tu i teraz w nurcie (mniej lub bardziej dramatycznych) dziejów.
Kazimierz Brakoniecki (1952) – jako poeta debiutował tomem wierszy ,,Zrosty” w olsztyńskim „Pojezierzu” ( 1979/1980). Autor licznych, w tym nagrodzonych, książek poetyckich i eseistyczno-autobiograficznych. Ostatnio „Dziennik olsztyński” (Warszawa 2022), „Lekcja poezji dla zaawansowanych” (Mikołów 2023).Tłumacz poezji francuskiej, m.in. Guillevica, Cendrarsa, Keinega; angielskiej Kennetha White’a. Pierwszy redaktor naczelny „Borussii”. Otrzymał m.in. nagrodę Piętaka, „Czasu Kultury”, paryskiej „Kultury”, B.S. Lindego miast partnerskich Getyngi i Torunia. Członek PEN-Clubu. W latach 1995-2018 dyrektor samorządowego Centrum Polsko-Francuskiego Côtes d’Armor – Warmia i Mazury.
Współorganizatorzy: Miejska Biblioteka Publiczna, Fundacja Borussia, Instytut Północny im. W. Kętrzyńskiego